معنی حجر اسماعیل

حجر اسماعیل. [ح ِ رِ اِ] (اِخ) گرداگرد کعبه اندرون حطیم از سوی شمال. مصطبه ای را گویند که دیواری بر آن محیط است و پس از دوره ٔ قریش زیاداتی بر آن کرده و شکل چارگوش رابه شکل مدور نزدیک کرده اند و آن دو در دارد به دو رکن عراقی و شامی. و گویند قبر ساره مادر اسماعیل بدانجاست. رجوع به امتاع الاسماع ص 30 و 100 شود. آن مقدار که حطیم بدو محیط است. آن مقدار زمین که حطیم بدو محیط است. یاقوت گوید: حجرالکعبه قسمتی از زمین کعبه است که ابراهیم پیغمبر آنرا جزء خانه کرد ولیکن قریش بر روی آن ساختمان نکردند و فقط بدور آن سنگ چین کردند تا معلوم باشد که از خانه است پس حجر نامیده شد، و در حدیث است که زیادتی حجر بر خانه هفت ذراع باشد. ابن زبیر این قسمت را نیز جزء خانه ساخت ولیکن حجاج آنرا دوباره بصورت جاهلی درآورد و قبر هاجر مادر اسماعیل در حجر است. (معجم البلدان). رجوع به سیره عمربن عبدالعزیز ص 254 و الوزراء و الکتاب ص 218 شود.

حجر. [ح ِ] (اِخ) رجوع به حجر اسماعیل و حجرالکعبه شود.

حجر. [ح ُ] (اِخ) ابن عمروالکندی. رجوع به حجر آکل المرار شود.

حجر. [ح ُ ج َ] (ع اِ) ج ِ حجره. (غیاث):
مسند از تخت و مخده ز نمط برگیرید
حجر از بهو و ستاره ز حجر بگشائید.
خاقانی.
گرچه خمخانه ٔ ما را نه حجر ماند و نه بهو
هر چه آرایش طاق است و حجر بگشائید.
خاقانی.
رجوع به حجره شود.

حجر. [] (اِخ) ابن عمروبن معاویهبن ثوربن مرثع ملقب بآکل المرار. رجوع به حجر آکل المرار شود.

حجر. [ح ُ] (اِخ) ابوعماره. تابعی است.

حجر. [ح ِ] (اِخ) اصحاب حجر، قوم ثمود یعنی قوم صالح. (دستور اللغه ٔ ادیب نطنزی) (مجمل التواریخ ص 148).

حجر. [ح ُ] (اِخ) الخیر. رجوع به حجربن عدی شود.

حجر. [ح َ] (اِخ) موضعی در دیار بنی عقیل. (معجم البلدان).

حجر. [ح ُ] (اِخ) ابن أدبر. رجوع به حجربن عدی شود.

حجر. [] (اِخ) ابن الحارث. مکنی به ابی خلف. محدث است.

حجر. (اِخ) هجری. رجوع به حجربن ابی العنبس اصفهانی شود.

حجر. [] (اِخ) ابن ایاس بن مقاتل. از پدرش روایت دارد. و پسرش علی بن حجر ثقه از وی روایت دارد. ص 181).

حجر. [ح ِ] (اِخ) ابن حنظله، ابن الندیم در الفهرست او را چنین نام داده است. ابن حجر عسقلانی گوید نام او دغفل است. رجوع به دغفل شود.

مکانی نیم دایره ای شکل در قسمت شمالی کعبه

423